MEDIACJA

Mediacje karne

Instytucja mediacji w sprawach karnych jest kolejną gałęzią szczególnego postępowania mediacyjnego, którego priorytetem jest zakończenie powstałego sporu w drodze ugody, bez konieczności przeprowadzenia długotrwałego i kosztownego postępowania sądowego.

Zatem mediacja to alternatywny sposób na dobrowolne rozwiązanie konfliktu karnego, który powstał pomiędzy podejrzanym/oskarżonym, a pokrzywdzonym na skutek popełnienia przestępstwa.

Istotą mediacji karnych jest opieranie się na idei sprawiedliwości naprawczej, która umożliwia pokrzywdzonemu aktywne uczestnictwo w kształtowaniu i dochodzeniu swoich roszczeń względem sprawcy.

Zakres spraw, które mogą zostać poddane mediacji nie został ograniczony w żaden sposób przez ustawodawcę. W teorii oznacza to, że w każdej sprawie można wszcząć inicjatywę mediacyjną bez względu na charakter sprawy czy jej ciężar gatunkowy.

Należy również zaznaczyć, że z przeprowadzonej mediacji mediator sporządza sprawozdanie, w którym zamieszczana jest – o ile została zawarta – ugoda. Na tym etapie nie kończy się ewentualnie wszczęte postępowanie sądowe lecz skonstruowane sprawozdanie przekazywane jest do organu, który skierował sprawę do mediacji. W następstwie prokurator jak również sąd w wyroku powinni uwzględnić treść zaakceptowanej ugody mediacyjnej jako, że strony samodzielnie wypracowały obopólnie satysfakcjonujące porozumienie.

Inicjatywa przeprowadzenia mediacji może wychodzić od:

  • sądu – w toku całego postępowania sądowego aż do wydania orzeczenia kończącego sprawę
  • prokuratora – na etapie postępowania przygotowawczego
  • policji – w trakcie dochodzenia
  • pokrzywdzonego
  • sprawcy przestępstwa, podejrzanego lub oskarżonego

Korzyści dla pokrzywdzonego

  • czynne dochodzenie swoich praw
  • wyzbycie się lęku przed przestępcą oraz przestępstwem, a także okazję do wyrażenia emocji
  • poznanie i zrozumienie motywów sprawcy
  • szansę na szybsze wyegzekwowanie naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę – bez oczekiwania na często daleko terminowe i stresogenne rozprawy sądowe

Korzyści dla sprawcy 

  • wytłumaczenie swojego postępowania, wyrażenie skruchy, przeproszenie oraz pojednanie się z pokrzywdzonym
  • porozumienie się z pokrzywdzonym co do sposobu i terminu naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
  • szybsze zakończenie postępowania karnego
  • zmniejszenie kosztów postępowania sądowego